یادگیری موثر: ارّه خود را تیزکنید!
مردی در جنگل مشغول قطع کردن تنه یک درخت بود. عرق میریخت و ارّه خود را با تمام وجود جلو و عقب میراند. رهگذری از او پرسید: “از چه زمانی این گونه سخت کار میکنی؟ به نظر خیلی خسته می آیی!” مرد بدون اینکه لحظه ای وقفه کند، با بی حوصلگی جواب داد: “از صبح زود مشغول کار بوده ام.” رهگذر گفت: “چرا اندکی استراحت نمیکنی و ارّه خود را تیز نمیکنی؟ ارّهی تیز خیلی آسان تر و سریع تر میبرد!” مرد با همان بی حوصلگی پاسخ داد: “فرصت ندارم ارّه را تیز کنم!”
احتمالاً برای شما هم چنین مسائلی پیش آمده است: مثلاً بدون اینکه لحظه ای درنگ کنید و به فکر تغییر استراتژی باشید، هر روز همان کارهای کم اثر را از روی عادت تکرار میکنید و بدون هیچ منطقی انتظار دارید نتیجه کار با روزهای قبلی متفاوت باشد. در حالی که با صرف مدت زمان بسیار کوتاهی بر روی بهینه سازی استراتژی های خود میتوانید بهره وری را گاهی تا چندین برابر افزایش دهید.
سالها پیش وقتی برای اولین بار مهارت درک مطلب خودم را با آزمون آیلتس سنجیدم، نتیجه به اندازه ای بد بود که باور کردنش هم برای خودم و هم برای دیگران سخت بود: حتی با وجود رعایت نکردن محدودیت زمانی توصیه شده برای قسمت درک مطلب، 30 درصد سوالات را هم نمی توانستم به درستی پاسخ دهم.
مشکل از دانش زبانی من نبود چون افراد دیگر با دانش زبانی به مراتب پایین تر از من، عملکرد بهتری داشتند. تصمیم گرفتم تست های بیشتری خریداری کنم و مهارت خودم را از طریق تست زنی افزایش دهم. اما نتیجه همان بود: بعد از یک مدت نسبتاً طولانی، تمام تست های موجود در بازار را امتحان کردم و تست دیگری در بازار نبود که با آنها تمرین خودم را ادامه دهم.
اعتماد به نفسم به کلی از بین رفته بود و داشتم فکر میکردم شاید مشکل از دانش زبانی من است؛ نهایتاً ناامید شدم و از ادامه کار منصرف شدم…
چند سال بعد، دوباره امتحان کردم و نتیجه همان بود، ولی این بار تصمیم گرفتم در مورد استراتژی های تست زنی تحقیق کنم. وب سایتی پیدا کردم که در مورد استراتژی های آزمون آیلتس بحث کرده بود و استراتژی اولش این بود: “به معنی متون توجه نکنید و فقط سعی کنید پاسخ سوالات را بدهید، چون درک مطلب شما هیچ اهمیتی در این آزمون ندارد و تنها چیزی که مهم است این است که بتوانید سوالات را پاسخ دهید!”
با به کار بستن همین یک استراتژی و تنها با سه چهار عدد تست آزمایشی، این بار به راحتی میتوانستم بیش از 90 درصد سوالات را به درستی پاسخ دهم! نکته این است که اگر همان چند سال قبل، به جای امتحان کردن تمامی تست های موجود در بازار، استراتژیهای دیگر را امتحان کرده بودم، همان موقع بدون اتلاف وقت به هدف خود میرسیدم.
عدم صرف وقت برای تغییر استراتژی، اشتباهی است که در تمامی کارها، ازجمله یادگیری زبان دوم، پیش می آید. گاهی به اندازه ای درگیر یادگیری یک چیز میشویم که فراموش میکنیم، لحظه ای توقف کنیم و استراتژی های خود را بهینه کنیم. یکی از دلایلی که برخی از زبان آموزان با سرعت خیره کننده ای زبان دوم را یاد میگیرند این است که آنها در فواصل زمانی منظم برای بهینه کردن استراتژی های یادگیری خود، وقت صرف میکنند.
لازم است هر چند وقت یک بار، بنشینید و فکر کنید چگونه میتوانید یادگیری خود را سرعت ببخشید و احساسات مثبت خود را بیشتر تقویت کنید؛ لازم است فکر کنید و ببینید کدام کارها بیشتر باعث پیشرفت شما شده اند و کدام کارها تنها وقت شما را تلف کرده اند، که با این اطلاعات بتوانید یادگیری خود را بهینه کنید.
در فرایند یادگیری زبان دوم، عادتها بزرگترین دوست شما خواهند بود، اما در عین حال عادت های بد پیشرفت شما را کند خواهند کرد: لازم است بعضی وقت ها یکی دو ساعت دست از کار بکشید و “برای یادگیری موثر: ارّه خود را تیزکنید”.